New York City is niet alleen de culturele hoofdstad van Amerika; het is ook de thuisbasis van Amerika's meest, uh, pittige rijstijl. Het zou ook logisch zijn dat zelfs in de jaren 1890, NYC in relatief hoge aantallen auto's had. (Houd er rekening mee dat dit de dagen waren waarin zelfs GM nog de nieuweling was.) Deze twee factoren maken het feit dat de eerste bekende dood door auto-ongeluk in NYC plaatsvond gemakkelijk te geloven. Maar, zoals alle goede New Yorkse verhalen, zit deze vol met rare (mogelijk duistere) zakenmensen, openbaar vervoer en moord door mosselvissoep.
Hoewel dit verhaal een aantal dramatische wendingen heeft, is er een belangrijkere les waar we na 120 jaar opnieuw mee geconfronteerd worden, namelijk:wie is verantwoordelijk wanneer gloednieuwe, ongereguleerde technologie resulteert in iemands dood? Net als de eerste dood van een auto-ongeluk, hebben we moeite om iedereen te reguleren en verantwoordelijk te houden voor Tesla's "zelfrijdende" modi. Het is een cliché, maar de geschiedenis herhaalt zich inderdaad.
Ik kwam onlangs een fascinerend Instagram-account tegen met de naam @keithyorkcity, gerund door historicus Keith Taillon, die diep in de architectuurgeschiedenis van NYC duikt. Het leuke van dit account is dat Taillon niet alleen schrijft over de bouwgeschiedenis, maar ook over de mensen die deze gebouwen hebben ontworpen, gebouwd en bewoond, wat ons naar het meer persoonlijke historische verhaal van Henry Bliss brengt, de eerste Amerikaan die omkwam bij een auto-ongeluk .
Henry Bliss was destijds het meest bekend als een 'makelaar in onroerend goed', aldus Taillon. De tweede vrouw van Bliss, Evelina Bliss, kwam tot het huwelijk met een onroerend goed uit haar eerste huwelijk. Het is onduidelijk hoeveel deze eigendommen destijds waard waren, maar gezien het daaropvolgende drama, ligt het voor de hand dat ze iets waard waren.
Tegen de tijd van het inaugurele auto-ongeluk van Henry Bliss, kenden veel mensen in NYC en zelfs de rest van het land zijn naam, maar om een andere, meer wilde reden. De naam Bliss was pas drie jaar voor het auto-ongeluk overal in het nieuws geweest omdat zijn vrouw, Evelina Bliss, was vermoord door middel van een vergiftigde emmer mosselsoep.
Voordat we bij het auto-ongeluk komen, moeten we de moord bespreken die plaatsvond in 1895, drie jaar voor het ongeluk. Volgens Taillon:"Evelina stierf aan wat leek op vergiftiging door een emmer mosselsoep. Evelina's dochter, Henry Bliss' stiefdochter, Mary Alice, werd gearresteerd en beschuldigd van moord omdat zij degene was die de vissoep stuurde.' Taillon zegt verder dat Henry Bliss en Evelina tegen die tijd gescheiden waren. Hij was echter nog steeds een belangrijke figuur in de juridische procedures en de berichtgeving in de kranten.
Na een langdurige juridische strijd vertroebelde de verdediging van Mary Alice de wateren genoeg om te bewijzen dat de vermeende moord onmogelijk was, wat resulteerde in haar vrijspraak. Dit verhaal over de moord op mosselsoep biedt context voor het drama van het auto-ongeluk een jaar later. Omdat de 'moord op mosselvissoep' alle kranten had gehaald, was Henry Bliss een vrij veel voorkomende naam, waardoor zijn dood een spraakmakend verhaal werd.
Drie jaar na de grote schelpdierensoepmoord van 1895, reed Henry Bliss in een uptown-tram op 8th Avenue in de Upper West Side van Manhattan. Om het verhaal wat spannender te maken, zou Bliss in die tram hebben gezeten met een vriendin die op 74th Street woonde. Bliss stapte uit de tram en een "elektrische auto" passeerde de tram aan de rechterkant, maar een wagen blokkeerde het pad. Dus de primitieve auto moest langs de wagen en de tram wurmen toen Bliss de straat op stapte.
De primitieve EV reed Bliss aan en verpletterde zijn borst en hoofd onder de wielen. De toenmalige kranten melden dat de eerste auto die crashte, gemaakt was door een bedrijf genaamd Electric Vehicle Company. Het exacte model heette de Hansom Cab. Dit waren auto's die aan particulieren werden verhuurd, vergelijkbaar met de manier waarop moderne taxi's nog steeds werken in NYC.
Het fascinerende aan dit verhaal is hoe goed het soortgelijke problemen van vandaag weerspiegelt. In die tijd was dit ongekend, althans in Amerika. Het gesprek van de dag was:"wie is verantwoordelijk?" Was de chauffeur verantwoordelijk? Waren de fabrikanten verantwoordelijk? Of was het Henry Bliss de schuld dat hij niet oplette?
Nu we het tijdperk van 'zelfrijdende auto's' binnengaan, moeten we 120 jaar later dezelfde vragen stellen. Wanneer Tesla's die de AutoPilot-modus gebruiken crashen en iemand sterft, wie is dan de schuldige?
In het geval van Henry Bliss hadden de autoriteiten geen juridisch precedent om naar te verwijzen wanneer ze probeerden te achterhalen wie wettelijk verantwoordelijk is. De bestuurder werd gearresteerd en iets meer dan een dag in de cel vastgehouden. De bestuurder werd echter snel vrijgelaten omdat ze niet konden bewijzen dat de bestuurder zijn machine met nalatigheid had gebruikt en het als een "ongeluk" beschouwde. De resultaten zijn de eerste keer dat de term "auto-ongeluk" werd gebruikt.
De parallellen tussen de twee bedrijven zijn onmiskenbaar fascinerend. Ze waren allebei geavanceerde technologie voor hun tijd, en beiden gebruikten elektriciteit in plaats van fossiele brandstoffen om hun auto's van stroom te voorzien. Beiden werden ook gebruikt als taxi's in New York City. En beide bedrijven bevonden zich op het puntje van de speer van een verwarrend juridisch precedent in de automobielindustrie.
Hoe vaak we ook 'innoveren' of een 'nieuwe weg inslaan', er is bijna altijd iets uit het verleden dat voorafgaat aan het ongekende; we hoeven er alleen maar naar te zoeken.